Percy Shelley (1792-1822) – The Sensitive-Plant

en kwam het bovendien tot een breuk met zijn vader. Korte tijd later ging hij er vandoor met de dochter van een cafébaas, trouwde haar en kreeg een dochter. In 1814 liet hij zijn opnieuw zwangere vrouw in de steek voor Mary Wollstonecraft op wie hij hopeloos verliefd was. Nadat zijn eerste vrouw in 1816 zelfmoord had gepleegd, trouwde hij met Mary. Shelley verliet Engeland in 1818 en zou er nooit meer terugkeren.

Shelley schreef een aantal romans, korte verhalen en enkele toneelstukken. Het meeste van zijn literaire werk bestaat uit een omvangrijke hoeveelheid poëzie, waaronder diverse lange dichtwerken. De meest populaire gedichten van Shelly zijn Ozymandias, Ode to the West Wind, To a Skylark, The Cloud en The Masque of Anarchy. Zijn poëzie bevat zijn denken over zijns- en levens-vraagstukken, zijn ideale wereld zonder armoede, uitbuiting en onderdrukking, geloof in de kracht van de menselijke liefde en rede, en geloof in de maakbaarheid en de vooruitgang van de mens. Zijn lyrische gedichten zijn prachtig in hun schoonheid en taalgebruik.

Shelley was bevriend met de dichters John Keats en Lord Byron. Door zijn onconventionele leven en radicale ideeën werd hij aanvankelijk verguisd. Veel van zijn werk werd na publikatie uit omloop genomen, en sommige werken werden pas na zijn dood gepubliceerd. Shelley was populair bij latere generaties dichters en denkers, waaronder Karl Marx en Bertrand Russell. Shelley schreef het voorwoord voor de wereldberoemde roman ‘Frankenstein; Or The Modern Prometheus’ (1818) van de hand van zijn tweede vrouw Mary Wollstonecraft Shelley.

Het gedicht ‘The Sensitive-Plant’ stamt uit 1820, en is gepubliceerd in de bundel ‘Prometheus Unbound with Other Poems’. Shelley heeft gekozen voor een strakke versvorm: 78 coupletten met (overwegend) het rijmschema aabb. Het gedicht gaat over een bloementuin. Het bestaat uit drie delen en een conclusie. In het eerste deel komen allerlei bloemen aan bod, die als levende personen worden voorgesteld (personificatie). Zij wedijveren in schoonheid. De ‘sensitive plant’ is de enige niet-bloem, het is een struik, een soort mimosa. De ‘sensitive plant’ is een metafoor voor de mens; zij is niet zo mooi als de bloemen, in zichzelf gekeerd, en eenzaam.

The Sensitive-Plant
(fragment)

PART 1.
A Sensitive Plant in a garden grew,
And the young winds fed it with silver dew,
And it opened its fan-like leaves to the light.
And closed them beneath the kisses of Night.

And the Spring arose on the garden fair,
Like the Spirit of Love felt everywhere;
And each flower and herb on Earth’s dark breast
Rose from the dreams of its wintry rest.

But none ever trembled and panted with bliss
In the garden, the field, or the wilderness,
Like a doe in the noontide with love’s sweet want,
As the companionless Sensitive Plant.

The snowdrop, and then the violet,
Arose from the ground with warm rain wet,
And their breath was mixed with fresh odour, sent
From the turf, like the voice and the instrument.

Then the pied wind-flowers and the tulip tall,
And narcissi, the fairest among them all,
Who gaze on their eyes in the stream’s recess,
Till they die of their own dear loveliness;

And the Naiad-like lily of the vale,
Whom youth makes so fair and passion so pale
That the light of its tremulous bells is seen
Through their pavilions of tender green;

And the hyacinth purple, and white, and blue,
Which flung from its bells a sweet peal anew
Of music so delicate, soft, and intense,
It was felt like an odour within the sense;
Percy Bysshe Shelley, 1820