Delvland – JAS

21-09-2009

Van bollenvelden zijn we haast ongemerkt overgegaan op de bollenstreek. De naam van de internationaal bekende kunstenaar JAS is daar onlosmakelijk mee verbonden. Jas staat voor de initialen van Johan Adriaan Smit (1945-2002), geboren in Hillegom en overleden in Antwerpen. JAS is schilder en ´performer´. Hij is geïnspireerd door de bloembollenstreek –door hem ´Art Territory´genoemd- en vooral door tulpen. Hij werkt graag met olieverf en een speciaal door hem ontwikkeld krijt. Hij kwam tot dit laatse na het zien van een vliegtuigongeluk bij Chicago in 1979. Het JAS-krijt is ook gebruikt door Willem de Kooning en Karel Appel. De schilderijen en tekeningen van JAS zijn buitengewoon fraai. Er gaat een sterke kracht van uit. Ze zijn in hoge mate abstract, expressionistisch en heel kleurrijk. Als performer heeft JAS ook tijdelijke creaties gemaakt. Zo liet hij in 1999 een miljoen tulpen in de Haagse Hofvijver gooien, dit als eerbetoon aan Vincent van Gogh.
Op mijn kamer in het gemeentehuis hangt ook een fraaie, echte JAS. Het is een litho, getiteld ´Spring Time´, genummerd 144/299, en gesigneerd met JAS ´94. Op de achterzijde staat vermeld, dat B&W van Lisse op 17 mei 1994 tot de aankoop ervan heeft besloten. Rond diezelfde tijd was er een tentoonstelling van werken van JAS in Huis Dever. De uitnodiging bevatte onderstaand gedicht, met als ondertekening: JAS ´94. Dat wijst er op, dat JAS ook een enkel gedicht heeft geschreven. Het bevindt zich in de bollenpoëziecollectie van De Zwarte Tulp. Het gedicht getuigt in woorden van de inspiratie van deze beroemde streekgenoot. Overigens, Delvland betekent afgegraven land (denk ook aan de Delfweg).

Delvland

Oh land, schoonland gedolven
Vak blauw beplant aan wit
Duinen laten tranen om jou
O land dierbaar bezit

Ferm duin dauwt in zilvergloed
Waker tussen kleur en zee
Zelden trof ik zó een overvloed
Van bloem en bol en rust, totdat
Een nieuwe morgen komt en blust,..
Met andere ideeën