03-01-2011

Christina Georgina Rossetti (1830-1894) hoort tot de belangrijkste Engelse dichteressen uit de 19e eeuw. Haar vader was een Italiaanse asielzoeker die het tot professor bracht. Ze was de jongste uit een artistiek gezin, haar twee broers en haar twee zussen waren bepaald ook vaardig met de pen en/of het penseel, dan wel als kunstcriticus. Christina Rossetti was diep gelovig en kennelijk nogal preuts. Sommige gedragingen zouden wij erg bekrompen noemen: de dingen die ze leuk vond, deed ze (daarom) juist niet; ze was tegen geschilderde naakten (vooral als de schilder vrouw was). Rossetti was haar leven lang wat ziekelijk en bleef ongetrouwd. Ze weigerde te trouwen, omdat haar toenmalige geliefde ‘slechts’ Anglicaan was en dat vond ze te licht.
Christina Rossetti was een ietwat zwaarmoedig dichteres. Haar poëzie is religieus en mystiek, maar tamelijk eenvoudig van toon. Verloren liefde en de spanning tussen verlangen en afwijzing zijn thema’s die ze vaak behandelt. Soms komt daar een element bij van een andere, enge wereld met geesten en vreemde wezens. Ze schreef ook voor kinderen (kinderrijmpjes, verhalen en sprookjes)
Ze wordt gerekend tot de stroming in de 19e eeuwse kunst van de Pre-Raphaëlieten. Voor cultuurgeschiedenis-studenten komt bij deze term ongetwijfeld weer even een lichte tentamenhoofdpijn opzetten. Het gaat –veel te kort gezegd- om een combinatie van realsime en symbolisme. Beroemde dichters als Keats, Tennyson en Yeats zouden door deze stroming beïnvloed zijn. Haar eerste bundel ‘Goblin Market and Other Poems’  verscheen in 1862 en zou het eerste succes zijn geweest van de prerafaëlitische beweging.

Rossetti is goed voor heel wat bollenpoëzie. Hier volgt een kinderrijmpje uit 1872. Indachtig ons thema gaat het hier speciaal om de fraaie vergelijking van hoop met een wilde hyacint. De boodschap van het rijmpje is dat liefde ondanks haar pijnlijke kanten boven hoop en geloof gaat.
Er is nog wel een probleempje met deze gedichtkeuze. En dat betreft het woord ‘harebell’. Dat heeft twee betekenissen, namelijk 1. Wilde hyacint of boshyacint; en 2. Grasklokje (ook wel bekend als campanula). Beide horen tot een volstrekt verschillend plantengeslacht. Tja, en dat werpt de vraag op, of hier wel sprake is van bollenpoëzie. Verdergaande studie brengt geen klaarheid in deze. Een alternatieve benaming van ‘harebell’ is ‘bluebell’. Ook bluebell heeft beide betekenissen, maar een Schotse bluebell is weer niet hetzelfde als een Spaanse bluebell. De Schotse bluebell is een campanula-achtige, de Spaanse is een hyacintachtige. De Duitse taal kan wellicht uitkomst bieden: daar kent men het ´hasenglöckchen´ als wilde of boshyacint. Ik kies voor de betekenis van harebell als wilde hyacint. Tenslotte was Rossetti een Engelse.

Hope Is Like A Harebell Trembling From Its Birth
 
Hope is like a harebell trembling from its birth,
Love is like a rose the joy of all the earth;
Faith is like a lily lifted high and white,
Love is like a lovely rose the world’s delight;
Harebells and sweet lilies show a thornless growth,
But the rose with all its thorns excels them both.