De tulpengekte was in de 17e eeuw het mikpunt van veel spotternij. Daarnaast en vaak daarmee verweven bood de tulpenmanie een dankbaar gegeven voor de nodige moralisering. Een zeer fraai voorbeeld daarvan zien we hieronder van de hand van Jeremias de Decker (1609-1666). Continue reading Rym-oefeningen – Jeremias de Decker
All posts by A. de Roon
Een droevige Claeg-reden van de witte lelie – Marijn de Brauwer
In 2002 zijn twee voordien onbekende pamflet-gedichten aan de vergetelheid ontrukt door de letterkundigen Koppenol en Verhoeven. De ene is een aanklacht van de (witte) Lelie tegen de Tulp en de andere bevat het weerwoord van de Tulp. Beide gedichten stammen uit 1611, en werden gedrukt in Haarlem door de drukker Vincent Casteleyn. Continue reading Een droevige Claeg-reden van de witte lelie – Marijn de Brauwer
Aanspraack van Calliope, aan de handelaers – Cornelis van der Woude
Veel van onze kennis over de tulpenmanie stoelt op de pamfletten uit die tijd. In 1636 en 1637 verschenen er maar liefst 40, en die waren fel van toon, meestal contra de tulpenspeculanten, een enkele keer ook pro. Bijgaand plaatje toont een vignet dat bij meerdere pamfletten werd afgedrukt. De Haarlemmer Krelage, die bij de meeste Lissers slechts bekend is van de straatnaam, heeft in 1942 een groot aantal pamfletten gepubliceerd. Continue reading Aanspraack van Calliope, aan de handelaers – Cornelis van der Woude
De Mouffe-Schans – Petrus Hondius
Onze Bollenstreek speelde in de tulpenmanie geen enkele rol, ook niet in de aanloop daarnaartoe. De meeste tulpenkwekerijen bevonden zich toendertijd aan de rand van de Hollandse steden. Daarnaast hielden ook rijke landheren zich met de tulpenteelt bezig, maar dan vooral als lucratieve hobby, in de tuinen bij hun kasteel of buitenplaats. De georganiseerde tulpenhandel concentreerde zich bijna volledig op de Hollandse steden. Continue reading De Mouffe-Schans – Petrus Hondius
Het daget uit de Oosten – G.A. Bredero
De aanloop naar de tulpengekte begint in 1592 toen Carolus Clusius in Leiden hoogleraar werd. Hij kwam uit Wenen en bracht een grote hoeveelheid tulpenbollen mee. De tulp werd spoedig daarna populair. Clusius gaf tulpenbollen weg, maar ze werden ook regelmatig uit zijn tuin gestolen. Men vond de tulpen mooi vanwege hun kleuren. Continue reading Het daget uit de Oosten – G.A. Bredero
Minnesang – Jacob Steendam
Van gekke bollenpoëzie naar gedichten over de tulpengekte. Van een literaire stroming uit de 20e eeuw naar een merkwaardige windhandel uit het begin van de 17e eeuw. De lezer vergeve mij deze gekke overstap. Maar het thema van de tulpengekte moest echt nog een keer aan bod komen. De tulpenmanie was een geheel Hollandse aangelegenheid die woedde van 1634 tot begin 1637. Continue reading Minnesang – Jacob Steendam
Pavane – Victor J. Brunclair
Zo bekend als Van Ostaijen is, zo onbekend is zijn leeftijds- en genregenoot Brunclair. Victor J. Brunclair (1899-1944) werd eveneens in Antwerpen geboren, was ook Vlaams activist, en is ook een exponent van het Vlaamse expressionisme. Hij volgde alleen de lagere school, en ontwikkelde zich zelf tot journalist en dichter/schrijver. Continue reading Pavane – Victor J. Brunclair
Boere-charleston – Paul van Ostaijen
Dit is alweer mijn 100ste dichtlog, en dat vieren we met een prachtig, feestelijk bollengedicht. Uiteraard in de stijl van ons thema: surrealistische, experimentele, expressionistische poëzie. En dan kan het bijna geen ander gedicht zijn dan het bekende Boere-charleston, van de veel te vroeg gestorven, grote Vlaamse dichter Paul van Ostaijen (1896-1928). Continue reading Boere-charleston – Paul van Ostaijen
‘Het beeld’ – Paul Rodenko
Het surrealisme heeft ook in de Nederlandse literatuur zijn sporen nagelaten. Denk maar aan Bordewijk en Hermans. En aan de Vijftigers met hun experimentele, avantgardistische poëzie. Onder de Vijftigers neemt Paul Rodenko een bijzondere plaats in. Paul Thomas Basilius Rodenko werd in 1920 geboren te ‘s-Gravenhage en overleed in 1976 te Warnsveld (Zutphen). Hij had een Engels-Nederlandse moeder en een Russische vader. Continue reading ‘Het beeld’ – Paul Rodenko
splash – Charles Bukowski
Van een Nederlandse via een Engelse naar een Duitse Amerikaan. Charles Bukowski, geboren als Heinrich Karl in 1920, woonde het grootste deel van zijn leven in Los Angeles waar hij in 1994 overleed. Hij heeft een wild en wonderlijk leven geleid. Als jongen was hij erg verlegen en had hij veel last van jeugdpuistjes. Continue reading splash – Charles Bukowski