Paradise Lost – John Milton

23-01-2009

Paradise Lost is één van de langste en één van de beroemdste gedichten uit de wereldliteratuur. Het bestaat uit twaalf delen, en telt maar liefst 10.546 versregels. Het is van de hand van de Engelse dichter John Milton (1608-1674), tijdgenoot van Robert Herrick en Andrew Marvell van wie we eerder al bollenpoëzie hebben laten zien. Milton was behalve dichter en schrijver ook politiek aktief in de Puriteinse beweging. Hij was onder andere minister van Vreemde Talen onder Cromwell. Naar verluidt, heeft hij in die periode zo hard gewerkt, dat hij zijn gezichtsvermogen verloor. Toen de revolutie alweer voorbij was en het Engelse koningschap weer in ere was hersteld, schreef (nou ja, dicteerde) hij Paradise Lost dat in 1667 verscheen.
Paradise Lost is het verhaal van de zondeval, van de verleiding van Adam en Eva door Lucifer, en van hun verstoting uit de tuin van Eden. Milton formuleert zijn bedoeling in het voorwoord aldus: “to justify the ways of God to men”. Het gedicht is niet alleen erg lang, maar ook complex, mede door de vele verwijzingen naar de klassieke oudheid en de mythologie. In feite bevat Paradise Lost twee grote verhaallijnen. De ene betreft Lucifer, en de andere Adam en Eva. Vanwege het eerste is Milton bekritiseerd, omdat hij Lucifer daarmee te veel eer zou geven en als held zou opvoeren. Milton nam de Bijbel als uitgangspunt voor zijn gedicht, maar voegde tal van eigen elementen toe. Zo vertelt hij dat de Zonde is geboren uit het hoofd van Satan (een soortgelijke geboorte kennen we van de Griekse godin Athena). Ook laat hij de Zoon van God bij Zijn Vader tussenbeide komen ten gunste van Adam en Eva. Latere uitgaven van dit indrukwekkend dichtwerk zijn soms zeer fraai geïllustreerd, en niet door de minsten.Bovenaan een illustratie -die direkt bij het gekozen fragment hoort- van de hand van William Blake uit 1808.
Het fragment bollenpoëzie dat we hier presenteren, komt uit het 4e deel. Pas in dit deel komen voor het eerst Adam en Eva ten tonele. Satan ziet hen in de tuin van Eden en hoort hen praten over de boom met de kennis van goed en kwaad. Hij probeert Eva in haar slaap te verleiden, maar wordt weggejaagd door de engel Gabriël.

Paradise Lost
(fragment uit boek 4)
………………………………………………
Thus talking hand in hand alone they pass’d
On to thir blissful Bower; it was a place
Chos’n by the sovran Planter, when he fram’d
All things to mans delightful use; the roofe
Of thickest covert was inwoven shade
Laurel and Mirtle, and what higher grew
Of firm and fragrant leaf; on either side
Acanthus, and each odorous bushie shrub
Fenc’d up the verdant wall; each beauteous flour,
Iris all hues, Roses, and Gessamin
Rear’d high thir flourisht heads between, and wrought
Mosaic; underfoot the Violet,
Crocus, and Hyacinth with rich inlay
Broiderd the ground, more colour’d then with stone
Of costliest Emblem: other Creature here
Beast, Bird, Insect, or Worm durst enter none;
Such was thir awe of man. In shadier Bower
More sacred and sequesterd, though but feignd,
Pan or never slept, nor Nymph,
Nor Faunus haunted. Here in close recess
With Flowers, Garlands, and sweet-smelling Herbs
Espoused Eve deckt first her Nuptial Bed,
And heav’nly Quires the Hymenæan sung,
What day the genial Angel to our Sire
Brought her in naked beauty more adorn’d,
More lovely then Pandora, whom the Gods
Endowd with all thir gifts, and O too like
In sad event, when to the unwiser Son
Of Japhet brought by Hermes, she ensnar’d
Mankind with her faire looks, to be aveng’d
On him who had stole Joves authentic fire.
…………………………………………